De Right To Repair Movement is een beweging die op zowel EU- als nationaal niveau lobbyt om de algemene levensduur en repareerbaarheid van elektronica te verbeteren en daarmee ook de hoeveelheid elektronisch afval te verminderen. In deel 1 werd de geschiedenis van de beweging besproken, evenals de belangrijkste doelen en motivaties. Maar er bleven enkele vragen over: wat is de noodzaak van een Right To Repair-beweging, iedereen is immers vrij om zijn apparaten te repareren.
Waarom is er een Right To Repair-beweging nodig?
Afgezien van de praktijken van fabrikanten zoals de batterij melding of de ontoegankelijkheid van OEM-vervangingsonderdelen, waarom is de Right To Repair-beweging belangrijk? Omdat de beweging, door te pleiten voor een beter productontwerp en betere repareerbaarheid, het kritieke probleem van elektronisch afval aanpakt.
Om iets van de omvang van elektronisch afval te onderzoeken, werd in een rapport uit 2019 van het Europees Milieubureau het antwoord op de vraag onderzocht: Hoe draagt elektronica bij aan de opwarming van de aarde (in termen van CO2) gedurende hun hele levensduur, van maken tot weggooien? Het rapport onthulde vervolgens in welke fasen elektronische apparatuur zoals wasmachines, stofzuigers, laptops en telefoons de meeste energie en hulpbronnen vergen.
Waarom is deze eerste stap belangrijk? Door de hoeveelheid uitstoot per categorie levensduur te onderzoeken, kunnen wetgevers beter beoordelen in welke fase van de levensduur van elektronica optimalisatie nodig is. Bijvoorbeeld, een stofzuiger die het meest bijdraagt gedurende de tijd dat hij in gebruik is, heeft een beter productontwerp nodig op het gebied van energieverbruik. Een wasmachine die het meest bijdraagt tijdens het productieproces moet worden geoptimaliseerd op productieniveau.
Het is misschien geen verrassing dat telefoons het minst bijdroegen aan de uitstoot tijdens het gebruik, met bijna 3/4 van hun uitstootbijdrage tijdens de niet-gebruiksfasen (inclusief fabricage en recycling). Laptops dragen gemiddeld voor ongeveer de helft bij aan de uitstoot tijdens niet-gebruiksfasen.
Hoewel deze resultaten zeker opvallend zijn, omdat ze wijzen op de dringende noodzaak om de productie te optimaliseren, berekende het rapport ook het verschil dat het zou maken als elektronische apparaten langer zouden meegaan - hetzij door initiële duurzaamheid, maar ook door verlenging van hun levensduur door reparaties.
Uit de analyse van de EEB blijkt dat zelfs een verlenging van de levensduur van laptops met één jaar tegen 2030 een besparing van 1,6 miljoen ton CO2 per jaar zou opleveren, wat gelijk staat aan het van de weg halen van 870.000 auto's. Een verlenging van de levensduur van laptops met drie jaar zou ongeveer 3,7 miljoen ton CO2 per jaar besparen.
Hoe zit het met telefoons? Een verlenging van de levensduur van telefoons met één jaar zou nog meer besparen dan laptops. Als smartphones in de EU een jaar langer meegaan, zou dat een besparing opleveren van 2,1 miljoen ton CO2 tegen 2030, oftewel het equivalent van ongeveer een miljoen auto's die van de weg worden gehaald. Een verlenging van de levensduur van smartphones met drie jaar zou een besparing opleveren van 4,3 miljoen ton CO2 tegen 2030.
Bovendien zou het verlengen van de levensduur door middel van reparaties of upgrades de werkgelegenheid in de EU ten goede komen, vooral omdat de meeste elektronische apparaten buiten de EU worden gemaakt.
Dit rapport laat heel duidelijk de noodzaak zien van de Right To Repair-beweging bij het lobbyen voor duurzame, niet-exclusieve productontwerpen en toegankelijke en betaalbare reparaties.
Als we de levensduur en het gebruik van onze elektronische apparatuur kunnen verlengen, kunnen we niet alleen het moment uitstellen waarop elektronica moet worden gerecycled of op een vuilstortplaats terechtkomt, maar ook een groter probleem aanpakken van de CO2-uitstoot die gepaard gaat met de productie. Maar, tussen jou en mij, ik denk dat het succes van de Right To Repair beweging ook afhangt van een culturele verschuiving weg van consumentisme en naar tevreden zijn met het niet hebben van de gloednieuwe producten. Maar dat is een beerput die ik voorlopig nog dicht laat.
Het EEB-rapport en de Right To Repair-beweging benadrukken de noodzaak van bedrijven als Remarketed en platforms als BackMarket of Refurbed, omdat met elk opgeknapt elektronisch apparaat dat aan een nieuwe eigenaar wordt overgedragen, de oorspronkelijke levensduur van een apparaat ten goede wordt verstoord. De CO2-bijdrage van een elektronisch apparaat tijdens de fase waarin het niet wordt gebruikt, wordt direct verminderd wanneer het een nieuwe kans krijgt, omdat een nieuw leven de levensduur verlengt. Het is een soort equivalent van een zieke patiënt die de kleine overlevingskansen die door medische professionals waren voorspeld, weet te overwinnen.
En ja, dit alles lijkt misschien een druppel op een hete steen, maar met alle inspanningen samen hebben we misschien wel een kans om dit te keren. En we hopen dat je deel uitmaakt van onze reis.
PS: Hoewel ik niet de kans heb gekregen om de resultaten van de Europese Right To Repair-beweging aan bod te brengen, kun je dit lezen in de derde en laatste aflevering van de serie binnenkort op onze blog vinden!
