Het is voor veel ouders een dagelijks terugkerend dilemma: je zoon of dochter brengt het liefst urenlang door op de smartphone, terwijl je als ouder liever zou willen dat je kind eens een interessant boek leest of met andere kinderen buiten speelt.
Ouders hebben vaak gemengde gevoelens over de schermtijd van hun kind, en dat is ook wel begrijpelijk. Enerzijds gun je je kinderen immers een plezierige tijd, en is de telefoon een handig communicatiemiddel. Aan de andere kant kan het intensieve mobiele telefoongebruik van je kind je ook gaan tegenstaan omdat je het gevoel krijgt dat hij of zij nauwelijks meer deelneemt aan de fysieke wereld. Daarnaast ben je je waarschijnlijk bewust van de nadelige gevolgen voor de gezondheid die gepaard gaan met een smartphoneverslaving.
Op wat voor manier kun je nu verantwoord met de schermtijd van je kinderen omgaan, en hoe zorg je dat de onderlinge verhoudingen in het gezin hier niet onder lijden?
We denken graag met je mee over deze kwestie in dit blogartikel.
Onderzoek de achterliggende reden achter de behoefte aan het smartphonegebruik
Kinderen van deze tijd hebben vaak een zeer korte spanningsboog waardoor ze veel prikkels nodig hebben om niet hun aandacht te verliezen. Verveling ligt dus al gauw op de loer. De ultrakorte filmpjes die je op internet vindt, zijn op die korte spanningsboog afgestemd. Een offline activiteit is dan al gauw minder interessant dan zo’n filmpje, wat maakt dat alternatieve bezigheden vaak minder aantrekkelijk zijn. Daarom is het verstandig om dit patroon toch enigszins te doorbreken en om je af te vragen wat de reden is dat je kind de telefoon zou willen. Is het inderdaad vanuit verveling, heeft je kind behoefte aan ontspanning, of is hij of zij daadwerkelijk geïnteresseerd om doelbewust informatie te gaan opzoeken?
Als het vanuit verveling is, kan je kind de smartphone misschien beter even laten liggen. Het is niet verkeerd als kinderen een keer niets te doen hebben en zichzelf moeten leren vermaken. Je kind zal misschien in eerste instantie protesteren, maar waarschijnlijk zal hij of zij vanzelf een andere activiteit verzinnen.
Is het wel vanuit interesse om iets te leren? Dan kun je je kind de video laten bekijken of de informatie laten opzoeken, en de telefoon daarna weer wegleggen. Als je kind behoefte heeft aan ontspanning, dan kun je eventueel een kwartiertje schermtijd afspreken. Het is echter ook belangrijk om je kind zelf te leren ontspannen. Bijvoorbeeld door een verhaal voor te lezen, te gaan tekenen of samen kinderyoga te gaan doen. Met deze oefeningen leert je kind de aandacht te richten op het lichaam en rust te vinden in het hier en nu. Het is zeer waardevol als je dat op jonge leeftijd al leert.
Creëer de juiste balans tussen online en offline
Een andere innovatieve manier om wat speelser en flexibeler met de schermtijd om te gaan, is door de offline- en online momenten op de juiste manier af te wisselen. Er zijn hiervoor speciale applicaties ontwikkeld die hierbij kunnen helpen. Deze apps zijn ontworpen voor gezinnen die de smartphone op een bewuste en leuke manier willen integreren in het gezin, en er tegelijkertijd willen voorkomen dat de telefoon de onderlinge band domineert, of de communicatie in de weg zit.
Zo geven deze apps verschillende opdrachten met en opdrachten zonder telefoon. Als je de telefoon gebruikt, gebeurt dit met deze programma’s op een doelbewuste en creatieve manier, bijvoorbeeld door een herinnering vast te leggen met de camera. De app biedt ook opdrachten die ervoor zorgen dat je bijvoorbeeld meer naar buiten gaat en activiteiten doet met je gezin zonder de telefoon. Achteraf kan die ervaring dan bijvoorbeeld weer online gedeeld worden via de app. Zo doe je zowel samen ervaringen op in de echte wereld als in de digitale wereld, en komen de behoeftes van ouder en kind spelenderwijs samen.
Zorg voor afwisseling tussen digitaal contact en echt contact
Een laatste aspect dat vaak een rol speelt in de bezorgdheid van ouders over het smartphonegebruik van hun kind, is de angst dat een kind zich vanwege de telefoon te veel afzondert van de buitenwereld en zo het menselijk contact verliest. Ondanks dat je via smartphones natuurlijk razendsnel kunt communiceren met behulp van chatprogramma’s, wil je ook dat je kind sociale vaardigheden leert in het echte leven.
Ook voor het sociale aspect kun je offline en online tijd goed afwisselen. Laat je kind op een vast moment videobellen met opa en oma, of een filmpje opnemen om te vertellen wat hij of zij heeft meegemaakt. Spreek daarnaast bijvoorbeeld een vaste smartphone-vrije dag af binnen het gezin, waarop jullie tijd samen doorbrengen en alle aandacht hebben voor elkaar.
Conclusie: er is geen gouden regel voor het omgaan met het smartphonegebruik van je kinderen, maar als je creatief bent en de juiste balans vindt tussen offline en online- tijd, voorkom je dat je elkaar uit het oog verliest.
